Pierwszego dnia Nowego Roku 2019 UE świętowała dwudziestą rocznicę wprowadzenia euro, wspólnej waluty europejskiej. Dokładnie 1 stycznia 1999 r. 11 państw Unii wprowadziło euro i przyjęło wspólną politykę pieniężną w ramach Europejskiego Banku Centralnego. Było to znaczące osiągnięcie w dążeniu do stabilności i dobrobytu w Europie. Dziś euro jest walutą 340 milionów Europejczyków w 19 państwach członkowskich.
Przyniosło ono w Europie konkretne korzyści gospodarstwom domowym, przedsiębiorstwom i rządom: stabilne ceny, niższe koszty transakcji, bezpieczniejsze oszczędzanie, bardziej przejrzyste i konkurencyjne rynki oraz większą wymianę handlową. Około 60 państw na całym świecie w różny sposób łączy swoje waluty z euro, a my możemy zrobić i robimy jeszcze więcej, aby odgrywało ono w pełni swoją rolę na arenie międzynarodowej. Po spełnieniu odpowiednich kryteriów do strefy euro przystąpią prawdopodobnie dalsze państwa członkowskie UE.
Aby uczcić tę rocznicę, pięciu przewodniczących instytucji i organów UE, które są bezpośrednio odpowiedzialne za euro, Komisji Europejskiej, Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Europejskiego Banku Centralnego i Eurogrupy, wypowiedziało się na temat 20 lat wspólnej waluty i jej przyszłości.
Przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker powiedział: – Jako jeden z niewielu nadal aktywnych politycznie sygnatariuszy traktatu z Maastricht pamiętam bardzo trudne, przełomowe negocjacje w sprawie utworzenia unii gospodarczej i walutowej. Co więcej, pamiętam nasze ówczesne głębokie przekonanie, że otwieramy nowy rozdział w naszej wspólnej historii. Rozdział, który określi nową rolę Europy w świecie i przyszłość wszystkich jej obywateli. Po 20 latach jestem przekonany, że był to najważniejszy podpis, jaki złożyłem w całym swoim życiu. Euro stało się symbolem jedności, suwerenności i stabilności. Przyniosło ono naszym obywatelom ochronę i dobrobyt, a my musimy teraz zagwarantować, że nadal tak będzie. Dlatego też ciężko pracujemy, aby dalej umacniać naszą unię gospodarczą i monetarną i promować międzynarodową rolę naszej waluty.
Przewodniczący Parlamentu Europejskiego Antonio Tajani stwierdził: – Waluta euro jest dziś bardziej popularna niż kiedykolwiek: trzech na czterech obywateli uważa, że jest ono dobre dla naszej gospodarki. Aby Europejczycy mogli w pełni korzystać z miejsc pracy, wzrostu gospodarczego i solidarności, jakie powinna przynieść wspólna waluta, musimy dokończyć budowę unii gospodarczej i walutowej przez rzeczywistą unię finansową, fiskalną i polityczną. Pozwoli to również Europie lepiej chronić swoich obywateli przed potencjalnymi przyszłymi kryzysami.
Donald Tusk, przewodniczący Rady Europejskiej, powiedział: – Wprowadzenie euro 20 lat temu – wraz z upadkiem komunizmu w Europie Środkowej i Wschodniej oraz zjednoczeniem Niemiec – było przełomowym momentem w historii Europy. Od tego czasu nasza wspólna waluta stała się potężnym symbolem Unii Europejskiej jako siły politycznej i gospodarczej na świecie. Pomimo kryzysów, euro okazało się odporne, a osiem kolejnych państw członkowskich, które wprowadzając wspólną walutę dołączyły do pierwszych jedenastu, odniosło już z tego korzyści. Jako że świat stale się zmienia, nadal będziemy udoskonalać i umacniać naszą unię gospodarczą i walutową.
Mario Draghi, prezes Europejskiego Banku Centralnego, powiedział: – Euro było logiczną i niezbędną konsekwencją jednolitego rynku. Ułatwia ono podróżowanie, handel i prowadzenie transakcji w strefie euro i poza nią. Po 20 latach mamy już nowe pokolenie, które nie zna żadnej innej krajowej waluty. W tym czasie EBC wykonał swoje główne zadanie polegające na utrzymaniu stabilności cen. Poza tym przyczyniamy się również do dobrobytu obywateli strefy euro, wprowadzając bezpieczne, innowacyjne banknoty i opracowując bezpieczne systemy płatności, nadzorując banki w celu zapewnienia ich odporności i nadzorując stabilność finansową w strefie euro.
Mário Centeno, przewodniczący Eurogrupy, powiedział: – Wspólna waluta była jednym z największych europejskich sukcesów: nie ma wątpliwości co do jej znaczenia i wpływu w pierwszych dwóch dziesięcioleciach jej istnienia. Jednak jej przyszłość nie jest jeszcze przesądzona i jesteśmy za nią odpowiedzialni przed historią. Wraz z upływem czasu euro i ścisła współpraca gospodarcza, która się z nim wiąże, ewoluowały, stawiając przy tym skutecznie czoła pojawiającym się wyzwaniom. Od początku swojego istnienia Unia przeszła długą drogę, a w następstwie kryzysu trzeba było dokonać ważnych zmian, potrzebnych, aby łatwiej było przezwyciężyć trudności. Prace nad nimi nie zostały jeszcze zakończone i wymagają nieustannych wysiłków na rzecz reform, zarówno w czasie dobrej, jak i złej koniunktury. Nie ulega wątpliwości, że naszą wolą polityczną będzie wzmocnienie unii gospodarczej i walutowej. Musimy przygotować się na przyszłość – jesteśmy to winni naszym obywatelom.
Kontekst
Wprowadzenie euro było zwieńczeniem długiej drogi, która rozpoczęła się już dawno temu. Światowe zawirowania na rynkach walutowych w latach 70 i 80 ubiegłego wieku zagroziły poszczególnym państwom europejskim i stworzyły potrzebę szukania rozwiązań na poziomie ogólnoeuropejskim. Ponadto ustanowienie jednolitego rynku sprawiło, że praca i prowadzenie handlu mogły stać się łatwiejsze w przypadku przyjęcia przez Europejczyków wspólnej waluty. Po dziesięcioleciach dyskusji na temat tego, w jaki sposób stworzyć unię gospodarczą i walutową, powołano w 1988 r. komitet Delorsa. Pod przewodnictwem ówczesnego przewodniczącego Komisji Jacques’a Delorsa przeanalizowano konkretne, stopniowe działania na drodze ku wspólnej walucie. Porozumienie, które przywódcy polityczni podpisali w 1992 r. w Maastricht, powołało do życia wspólną walutę, w oparciu o sprawozdanie komitetu Delorsa i przeprowadzone po nim negocjacje. Podpisanie traktatu z Maastricht stało się tym samym symbolicznym momentem w drodze do przyjęcia euro. W 1994 r. Europejski Instytut Walutowy (EIW) rozpoczął we Frankfurcie prace przygotowawcze dotyczące Europejskiego Banku Centralnego (EBC), mającego przejąć odpowiedzialność za politykę pieniężną w strefie euro. W rezultacie w dniu 1 czerwca 1998 r. EBC zaczął funkcjonować.
W dniu 1 stycznia 1999 r. uruchomiono euro, które stało się oficjalną walutą 11 państw członkowskich, przy czym odpowiedzialność za politykę pieniężną przekazano Europejskiemu Bankowi Centralnemu i Eurosystemowi. Po trzech latach stosowania euro w wyciągach z rachunków bankowych obywateli wraz z walutami krajowymi, banknoty i monety euro pojawiły się w 12 państwach, które zrealizowały w ten sposób największą wymianę waluty w historii. Pierwotnymi członkami grupy euro były Austria, Belgia, Finlandia, Francja, Niemcy, Irlandia, Włochy, Luksemburg, Niderlandy, Hiszpania i Portugalia. W 2001 r. dołączyła Grecja. Od tego czasu wprowadziło euro kolejne siedem państw członkowskich (Cypr, Estonia, Litwa, Łotwa, Malta, Słowacja i Słowenia).
Druga najczęściej używana waluta na świecie
Po przebyciu długiej drogi od pierwszych dyskusji pod koniec lat 60 ubiegłego wieku euro stało się walutą 340 milionów Europejczyków i korzysta z niego kolejne 175 milionów ludzi na całym świecie. Jest to druga co do ważności waluta międzynarodowa, a około 60 państw na świecie korzysta z niej lub łączy z euro swoją własną walutę. Stanowi ono bezpieczny środek przechowywanie wartości dla międzynarodowych banków centralnych, wykorzystywany na całym świecie do emisji długu i powszechnie akceptowany w płatnościach międzynarodowych.
Dziesięć lat po kryzysie finansowym na świecie struktura europejskiej unii gospodarczej i walutowej została znacznie wzmocniona, lecz wiele jeszcze pozostaje do zrobienia. W oparciu o wizję przedstawioną w sprawozdaniu pięciu przewodniczących z czerwca 2015 r., a następnie w dokumentach otwierających debatę w sprawie pogłębienia unii gospodarczej i walutowej oraz w sprawie przyszłości finansów publicznych UE z wiosny 2017 r. Komisja Europejska przedstawiła plan działania na rzecz pogłębienia unii gospodarczej i walutowej. W grudniu przywódcy UE uzgodnili również, że będą w ramach tego planu pracować na rzecz wzmocnienia międzynarodowej roli euro.
Wspólna waluta z korzyścią dla wszystkich Europejczyków
Poparcie społeczne dla euro w UE niezmiennie utrzymuje się na wysokim poziomie, szczególnie w krajach, które już wprowadziły euro. Większość respondentów w całej strefie euro (74 proc.) stwierdziła, że ich zdaniem euro jest dobre dla UE; jest to wynik równy rekordowej liczbie punktów ustalonej w ubiegłym roku, który potwierdza, że poparcie społeczne dla euro jest największe od czasu rozpoczęcia badań w 2002 r. Większość respondentów w całej strefie euro (64 proc.) stwierdziła również, że ich zdaniem euro jest dobre dla ich kraju. 36 proc. Europejczyków wskazuje na euro jako na jeden z głównych symboli Unii Europejskiej, drugi co do ważności za symbolem, jaki stanowi „wolność”. Gospodarstwom domowym, przedsiębiorstwom i rządom w Europie przyniosło ono dostrzegalne i bardzo praktyczne korzyści: stabilne ceny, niższe koszty transakcji, bardziej przejrzyste i konkurencyjne rynki oraz większą wymianę handlową. Dzięki euro łatwiej jest podróżować oraz mieszkać za granicą, a oszczędności są lepiej chronione.
WIĘCEJ INFORMACJI NA TEN TEMAT <<==>> LINK
materiał: Komisja Europejska Przedstawicielstwo w Polsce
tekst: Wydział Prasy Komisja Europejska Przedstawicielstwo w Polsce
opracowanie: Radio Biper Biała Podlaska
