Coraz częściej, do naszej Redakcji trafiają maile i smsy od czytelników a dotyczące bieżących wydarzeń w Białej Podlaskiej ale i szerzej – kraju. Oto jeden z ciekawszych, ostatnich tekstów nadesłany przez czytelniczkę proszącą o anonimowość. Tekst trudny. Zdecydowaliśmy się jednak na jego publikację. Tematem przewodnim jest twórczość George Orwella. Filozoficzno – literacka próba rozszyfrowania mowy elit politycznych, zarówno tych urzędujących w Warszawie ale i tych otaczających nas bliżej – m.in. w bialskim samorządzie.
Lektura na dziś: George Orwell – Rok 1984 (książka napisana w 1949r.)
Kilka rzeczy dla przypomnienia, lub dla tych, którzy nie przeczytali (podaję za Wikipedią):
Ministerstwo Obfitości (Miniobfi) – fikcyjne ministerstwo z książki George’a Orwella Rok 1984. Zajmowało się produkowaniem towarów i wydawaniem ich ludziom. Naprawdę głównym jego zajęciem było obcinanie racji żywnościowych i ogłaszanie coraz to nowych fałszywych sukcesów na polu produkcji. W nowomowie nazwa ministerstwa obfitości brzmi miniobfi.
Ministerstwo Pokoju (Minipax) – fikcyjne ministerstwo z książki George’a Orwella Rok 1984.
Ministerstwo zajmowało się prowadzeniem działań wojennych i badaniami nad nowymi rodzajami broni.
Ministerstwo Miłości (Minimiło) – fikcyjne ministerstwo z książki George’a Orwella Rok 1984. Ministerstwo było odpowiednikiem tajnej policji nazywanej w książce Policją Myśli i Ministerstwa Sprawiedliwości. W budynku ministerstwa znajdowały się areszty, w których przetrzymywano więźniów politycznych jak i zwykłych bandytów. Ministerstwo zajmowało się kontrolą obywateli i, w razie stwierdzenia nietypowych zachowań, „leczeniem” polegającym na torturach i praniu mózgu.
Ministerstwo Prawdy (Miniprawd) – fikcyjne ministerstwo z książki George’a Orwella Rok 1984. Ministerstwo zajmowało się nieustannym fałszowaniem informacji o przeszłości, a także tworzeniem literatury, filmów i innych produktów rozrywkowych przeznaczonych dla Proli (Proletariat nazywany zazwyczaj prolami – to najniższa warstwa społeczna). Dzięki działaniom tego ministerstwa możliwe było ciągłe okłamywanie obywateli ponieważ fałszowało ono wszystkie dowody świadczące o kłamstwach lub pomyłkach Partii i Wielkiego Brata.
Tymczasem….. Rok 2018 – w Polsce, zdawałoby się demokratycznym kraju w sercu Europy:
Rządy sprawuje partia Prawo i Sprawiedliwość…, czyż nie widać tu pewnej analogii w kontekście odwrotnych znaczeń nazewnictwa …?
Inny przykład:
Nowomowa (ang. newspeak) – sztuczny język obowiązujący w fikcyjnym, totalitarnym państwie Oceania, przedstawionym w powieści „Rok 1984” George’a Orwella. Charakteryzuje się tendencją do eliminacji jak największej liczby „niepotrzebnych” lub niekorzystnie (z punktu widzenia ideologii państwowej) nacechowanych wyrazów przez zastąpienie ich sztucznymi, ale poprawnymi ekwiwalentami, w celu strywializowania języka (ogłupienie ludności) oraz wyeliminowania nieprawomyślności przez takie przekonstruowanie języka, by niemożliwe stało się sformułowanie w myśli czegokolwiek, co godziłoby w panujący reżim – zarówno poprzez mowę, jak i myśli (tzw. myślozbrodnia).
Pojęcie nowomowy z czasem przekroczyło ramy powieści Orwella i używane jest również jako określenie narzędzia (stylu wypowiedzi, quasi-języka) stosowanego przez władzę w państwach totalitarnych, która posługując się stałym zestawem typowych dla siebie określeń, fałszujących rzeczywistość, ma na celu narzucenie swoim obywatelom określonego systemu wartości.
Współczesna nowomowa w Polsce – niektóre rządowe programy:
„500 plus”; „Mieszkanie plus”; „Mama plus”; „Senior Plus”.
Czy też pewna modyfikacja tej nowomowy na lokalnym gruncie – czyli u nas, w Białej Podlaskiej, hasło wyborcze obecnego prezydenta: „Biała na Plusie”. Hasło to łączy w sobie cechy Orwelowskiej nowomowy oraz odwrotności znaczeń podanej na przykładzie nazw ministerstw z książki Orwela.
materiał: Radio Biper Biała Podlaska
temat: Biała Podlaska miasto / komentarze
tekst: nadesłany przez czytelniczkę
grafika: demotywatory.pl
opracowanie: Leszek Niedaleki
