Wójt Gminy Łomazy – Jerzy Czyżewski, otworzył w dniu 7 lipca sesję popularno – naukową jaka zorganizowana została w sali obrad Urzędu Gminy w Łomazach. Sesja poświęcona była jubileuszowi 450 – lecia nadania praw miejskich miejscowości Łomazy. W programie znalazł się „Zarys dziejów kościoła i parafii w Łomazach w XVI-XVIII w.” – zaprezentowany przez dr Tomasza Jaszczołta, mówiono o „Łomazach jako – wsi i mieście w XVI w.” – temat opisywał dr Romuald Szudejko, wspomniana była „Cerkiew w Łomazach w XVI-XVIII w.- zarys dziejów” i „Lokacja Łomaz na prawie magdeburskim na tle porównawczym z innymi miastami królewskimi w powiecie brzeskim”, dokonana przez dr Andrzeja Buczyło.
– Rok 2018 jest rokiem wyjątkowym w Polsce ze względu na jubileusz 100 lecia odzyskania niepodległości, ale też wyjątkowym rokiem w Gminie Łomazy ze względu na jubileusz 450 lecia nadania praw miejskich miejscowości Łomazy. – mówił podczas otwarcia wójt Jerzy Czyżewski.
W związku z tym na początku roku Rada Gminy Łomazy pragnąc uhonorować dwa wydarzenia ustanowiła rok 2018 rokiem tych dwóch Jubileuszy.
– Obchody Roku Jubileuszowego na terenie Gminy Łomazy obejmują wydarzenia o charakterze oficjalnym, imprezy i spotkania kulturalne zorganizowane przez szkoły, instytucje kultury i organizacje pozarządowe. Jedną z nich jest właśnie sesja popularno – naukowa z udziałem znakomitych naukowców – znawców tematyki historii Łomaz. – dodaje wójt Czyżewski.
Historia Łomaz jako miasta sięga XVI wieku. W 1568 roku Łomazy otrzymały od króla Zygmunta Augusta prawo magdeburskie oraz herb. W 2018 roku mija 450 rocznica tego wydarzenia. Okres wojny i walk odcisnął piętno w dziejach miejscowości i jej mieszkańców. Prawa miejskie odebrane zostały Łomazom podczas represji za czynny udział w powstaniu styczniowym 1863 roku.
Prelegenci:
Dr Tomasz Jaszczołt – zajmuje się badaniami stosunków własnościowych i osadnictwa na terenie województwa podlaskiego od XV do XVII w. Bada także rozwój i formowanie sieci parafialnej kościoła rzymsko – katolickiego na terenie Podlasia w tym okresie. Współuczestniczył również w opracowaniu spisów duchowieństwa rzymsko – katolickiego Wielkiego Księstwa Litewskiego od XIV do XVI w. Opracował szereg artykułów nt. genealogii rodzin szlacheckich z terenu województwa podlaskiego. Ponadto przygotowuje uaktualniony spis urzędników podlaskich do 1569 r.
Dr Andrzej Buczyło – zajmuje się historia Podlasia i ziemi brzeskiej od XV do XVIII w. Bada również kształtowanie się sieci parafialnej kościołów wschodnich (prawosławnego i unickiego) na wspomnianym obszarze. W kręgu jego zainteresowań znajdują się także dzieje klasztorów do XIX w. oraz szeroko pojęte nauki pomocnicze historii.
Dr Jaszczoł i dr Buczyło są pracownikami Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk w Zespole Słownika Historyczno – Geograficznego Mazowsza i Podlasia w Średniowieczu. Obecnie pracują nad 1 tomem Słownika Historyczno – Geograficznego Podlasia mającego obejmować wszystkie punkty osadnicze i geograficzne do 1569 r.
Dr. Romulad Szudejko – związany z Łomazami od urodzenia. W latach 1975 – 1980 dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury w Łomazach, a następnie wieloletni Dyrektor Szkoły Podstawowej im. Tadeusza Kościuszki. Jego staraniem w 1985 r. przywrócono szkole jej dawne imię, które zostało usunięte z pieczęci szkoły w latach ’60 XX wieku. Dyrektor Gimnazjum w Łomazach. Wykładowca Wyższej Szkoły Stosunków Międzynarodowych i Komunikacji Społecznej w Chełmie. Doktor nauk humanistycznych w zakresie nauk o polityce. Historyk i regionalista. Autor wielu publikacji m.in.: „Łomazy – zarys dziejów”. Obecnie dr Szudejko pracuje nad „Monografią Gminy Łomazy” – pierwszą tak obszerną publikacją o wszystkich miejscowościach w gminie. Publikacja na którą uzyskano dofinansowanie z Unii Europejskiej ukaże się jeszcze w tym roku – jesienią.
materiał: Radio Biper Łomazy
temat: Łomazy gmina / 450 lecie nadania praw miejskich Łomazom
zdjęcia: Małgorzata Mieńko
tekst i opracowanie: Leszek Niedaleki
