Większość Europejczyków jest zdania, że życie wokół nich jest ogólnie sprawiedliwe, lecz mają obawy co do wymiaru sprawiedliwości, decyzji politycznych i nierówności w dochodach – pokazuje najnowszy sondaż Eurobarometru. Stał się on również podstawą do pierwszego sprawozdania na temat sprawiedliwości, przygotowanego przez Wspólne Centrum Badawcze (JRC).
Przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker uczynił sprawiedliwość w UE podstawą swoich priorytetów politycznych. Aby poprzeć to podejście dowodami naukowymi, służba Komisji do spraw nauki i wiedzy – Wspólne Centrum Badawcze (JRC) – sporządziła w ubiegłym roku pierwsze sprawozdanie na temat sprawiedliwości. Opublikowane wyniki specjalnego badania Eurobarometru pomogą rozwiązać szerszy problem odczuwalnej niesprawiedliwości w dziedzinie zatrudnienia, edukacji, zdrowia i społeczeństwa w szerokim tego słowa znaczeniu.
Według badania, większość Europejczyków sądzi, że większość sytuacji, jakie zdarzają im się w życiu, są sprawiedliwe, i że dysponują oni równymi szansami rozwoju. Mniej wierzą oni jednak, że wymiar sprawiedliwości i decyzje polityczne są wdrażane w równy i spójny sposób w ich krajach, niezależnie od statusu społecznego, majątkowego i znajomości. Znaczna większość uważa również, że nierówności w dochodach są zbyt duże, i że rządy powinny je wyeliminować, podczas gdy mniej niż połowa jest zdania, że zwiększyła się równość szans, a ich status społeczny ulega poprawie w miarę upływu czasu.
Tibor Navracsics, unijny komisarz ds. edukacji, kultury, młodzieży i sportu, odpowiedzialny za Wspólne Centrum Badawcze, powiedział: – Sprawiedliwość jest kluczowym elementem budowania bardziej odpornej, spójnej Europy. Nasze inicjatywy w tej dziedzinie muszą opierać się na wiarygodnych dowodach, a jednocześnie uwzględnić musimy wartości i poglądy Europejczyków. Jestem dumny, że prace JRC pomagają nam zwiększać naszą wiedzę na oba te tematy i stanowią istotny wkład w nasze starania na rzecz budowania lepszej Europy.
Główne wnioski z badania Eurobarometru dotyczą kształcenia, dochodów, statusu społecznego i międzypokoleniowej mobilności. Obejmują one także poglądy na temat migracji i globalizacji, jako że migracja jest jednym z czynników przyczyniających się do zwiększenia nierówności, a globalizacja jest wyznacznikiem preferencji politycznych, które warunkują postawy względem sprawiedliwości i nierówności:
– Ponad połowa respondentów uważa, że ludzie mają równe szanse rozwoju (58 proc.). Jednakże ten wynik maskuje istotne różnice regionalne – takiego zdania bowiem jest 81 proc. respondentów w Danii, ale tylko 18 proc. w Grecji.
– Respondenci są mniej optymistyczni, jeśli chodzi o sprawiedliwość w konkretnych dziedzinach. Zaledwie 39 proc. jest przekonanych, że sprawiedliwość zawsze przeważa nad niesprawiedliwością, podczas gdy tyle samo osób nie zgadza się z tym stwierdzeniem. Jeszcze bardziej pesymistycznie – jedynie 32 proc. respondentów zgadza się, że decyzje polityczne będą konsekwentnie stosowane do wszystkich obywateli, a 48 proc. się z tym nie zgadza. Ogólnie rzecz biorąc, ludzie są bardziej skłonni uważać rzeczy za sprawiedliwe, jeśli są lepiej wykształceni, młodsi i lepiej sytuowani.
– Przeważająca większość biorących udział w badaniu uważa, że różnice w dochodach są zbyt duże (84 proc.). W Portugalii tego zdania jest 96 proc. respondentów, 92 proc. w Niemczech i 59 proc. w Niderlandach. We wszystkich krajach oprócz Danii ponad 60 proc. respondentów jest zdania, że rządy powinny przyjąć środki mające na celu zmniejszenie różnic.
– Dobry stan zdrowia i wysokiej jakości kształcenie są postrzegane jako kluczowe lub ważne czynniki udanego życia przez odpowiednio 98 proc. i 93 proc. respondentów. Ponad 90 proc. uważa także ciężką pracę i odpowiednie znajomości za istotne lub ważne. Wywodzenie się z bogatej rodziny, posiadanie koneksji politycznych, określone pochodzenie etniczne lub płeć są postrzegane jako mniej istotne.
– Mniej niż połowa respondentów (46 proc.) uważa, że szanse rozwoju są bardziej sprawiedliwe niż 30 lat temu – z tym stwierdzeniem zgadza się ponad 70 proc. osób biorących udział w badaniu na Malcie, w Finlandii i Irlandii, ale mniej niż 25 proc. w Chorwacji, Francji i Grecji.
– Ogólnie rzecz biorąc 47 proc. Europejczyków uważa, że globalizacja jest zjawiskiem pozytywnym, a 21 proc. się z tym nie zgadza. 39 proc. respondentów uważa, że napływ migrantów do ich krajów jest zjawiskiem pozytywnym, podczas gdy 33 proc. uważa, że nie.
JRC wykorzysta wyniki badań oraz najnowsze badania naukowe do tworzenia bazy wiedzy potrzebnej do wspierania polityki UE mającej na celu stworzenie bardziej sprawiedliwego społeczeństwa. W 2019 r. opublikuje szereg dokumentów informacyjnych dotyczących polityki oraz drugie sprawozdanie na temat sprawiedliwości.
Przebieg procedury
Specjalne badanie Eurobarometru nr 471 dotyczące sprawiedliwości, nierówności i mobilności międzypokoleniowej zostało przeprowadzone w formie bezpośrednich wywiadów w dniach od 2 do 11 grudnia 2017 r. W badaniu wzięło udział ogółem 28 031 osób z 28 państw UE.
We wcześniejszym sprawozdaniu JRC na temat sprawiedliwości przeanalizowano dane i dane statystyczne dotyczące nierówności w dochodach, wpływu sytuacji rodzinnej i położenia geograficznego na możliwości w zakresie edukacji, opieki zdrowotnej i rynku pracy, a także przyjmowane przez obywateli poglądy i postawy. JRC uruchomiło także wspólnotę praktyków w zakresie sprawiedliwości, która umożliwia unijnym decydentom politycznym wymianę doświadczeń z pracownikami naukowymi i badaczami na temat kwestii związanych ze sprawiedliwością.
W ramach Europejskiego filaru praw socjalnych Komisja zaproponowała szereg prawnych i politycznych inicjatyw w tym zakresie, w tym wniosek dotyczący zwiększenia równouprawnienia płci przez poprawę równowagi między życiem zawodowym a prywatnym dla pracujących rodziców, a także wnioski mające na celu stworzenie bardziej przewidywalnych i przejrzystych warunków pracyoraz zapewnienie dostępu do ochrony socjalnej dla wszystkich.
Aby w pełni wykorzystać potencjał edukacji i kultury jako sił napędowych sprawiedliwości społecznej, aktywności ekonomicznej i wzrostu gospodarczego, Komisja pracuje nad utworzeniem do 2025 r. europejskiego obszaru edukacji, proponując szereg inicjatyw w dziedzinie edukacji, młodzieży i kultury. Pierwszy pakiet środków zaprezentowany w styczniu obejmował wniosek w sprawie rozwoju edukacji włączającej w celu promowania wysokiej jakości kształcenia dla wszystkich uczniów.
WIĘCEJ INFORMACJI NA TEN TEMAT <<==>> LINK
materiał: Komisja Europejska Przedstawicielstwo w Polsce
tekst: Wydział Prasy Komisja Europejska Przedstawicielstwo w Polsce
opracowanie: Radiobiper Biała Podlaska